Maischen – De brouwer maalt de mout en mengt het met warm water. In het ‘beslag’ dat zo ontstaat, worden de enzymen in de mout weer actief en breken het aanwezige zetmeel verder af tot suikers. Die suikers lossen op in het water. Als alle zetmeel is omgezet, filtert de brouwer de vloeistof op het kaf van de gerst.
Hoe werkt mouten?
Brouwproces Het productieproces van bier is door de eeuwen heen steeds veranderd en verbeterd. Toch is de basis van het proces ongeveer hetzelfde gebleven. Van een graansoort (meestal gerst) worden de korrels tot kiemen gebracht en vervolgens gedroogd.
Het resultaat is mout. De mout wordt vervolgens geschroot (geplet) en er wordt een moutpap van gemaakt die na filteren wort heet. Het wort wordt gekookt, meestal ook gehopt, en uiteindelijk vergist. Mout Om gerst voor het brouwen van bier geschikt te maken, wordt het eerst gemout. Tijdens het mouten ontstaan enzymen die zetmeel om kunnen zetten in suikers.
Die suikers gebruikt de gist later weer om alcohol en koolzuurgas te vormen. Bij het mouten wordt de gerst eerst geweekt in water. Als het graan zich helemaal heeft volgezogen krijgt het de kans om in warme kamers te ontkiemen. Tijdens de kieming vormt de graankorrel enzymen die in staat zijn het aanwezige zetmeel om te zetten in suikers.
- Die enzymen heeft de plant nodig om te groeien.
- De mouter is niet geinteresseerd in gerstplantjes, dus zodra de eerste worteltjes zichtbaar zijn stopt hij het kiemingsproces.
- Dat doet hij door de graankorrels bij hoge temperatuur te drogen.
- Daardoor stoppen alle levensprocessen.
- Het resultaat heet mout.
Hoe hoger de temperatuur bij het drogen is, des te donkerder de mout. De kleur van de mout bepaalt ook de kleur van het bier. Bovendien heeft de mout een belangrijke invloed op de uiteindelijke smaak van het bier. Wort De brouwer maalt de mout en mengt het met warm water.
- In het beslag dat zo ontstaat, worden de enzymen in de mout weer actief en breken het aanwezige zetmeel verder af tot suikers.
- Die suikers lossen op in het water.
- Als alle zetmeel is omgezet filtert de brouwer de vloeistof op het kaf van de gerst.
- De heldere vloeistof die zo ontstaat heet wort.
- Het kaf dat als filter heeft gediend (bostel), is een waardevolle voeding voor rundvee.
De wort gaat in de brouwketel en wordt aan de kook gebracht. Tijdens het koken voegt de brouwer hop toe om het bier zijn kenmerkende aroma te geven. Na het koken is het zaak het bier zo snel mogelijk af te koelen voor de gisting. Gist Er zijn twee verschillende manieren om bier te vergisten.
- Wanneer de gisting plaatsvindt bij kamertemperatuur rijst de gist langzaam naar boven.
- De gist komt als een deken op het bier drijven.
- Deze methode wordt hoge gisting of bovengisting genoemd.
- Wanneer de temperatuur laag wordt gehouden zakt de gist naar beneden.
- Om die reden heet dit ondergisting of lage gisting.
Ons bekende pilsje is een ondergistend bier. Tijdens de gisting zet de gist de aanwezige suikers om in alcohol en koolzuurgas. Als de omzetting compleet is moet het bier nog enkele dagen tot weken rijpen, voordat het klaar is om te drinken. : Brouwproces
Waarom wordt mout Geschroot?
Bron: brouw-bier.nl – Alles wat de amateur bierbrouwer of bierliefhebber moet weten over het brouwen van bier bierliefhebber moet weten over het brouwen van bier De eerste handeling die verricht moet worden is het malen of pletten van het mout. Brouwers noemen dit het schroten van het mout. Het schroten wordt gedaan om twee redenen:
Het kapot maken van de zetmeellichamen van het mout, zodat water met de daarin aanwezige enzymen het zetmeel kunnen afbreken tot suikers (sachariden). De bij het schroten los gemaakte bliezen, die om de graankorrels zitten, vormen na het maischen een filterbed.
Het mout dient zo grof mogelijk geschroot te worden. Natuurlijk mogen er geen hele korrels in het schrootsel aanwezig zijn. Een niet geschrote korrel kan zijn stoffen niet vrijgeven en zorgt daardoor voor een lagere opbrengst. Als het mout te fijn geschroot wordt, ontstaan er vaak filterproblemen.
Ook komen er dan gemakkelijker ongewenste stoffen, zoals tannine, vrij uit de kaf van het mout, wat weer een wrange smaak geeft aan het bier. Het is dus zaak om zodanig te schroten, dat de bliezen zoveel mogelijk heel bliven, maar de rest van het mout toch goed gemalen is. Overigens, tarwemout bevat geen bliezen, en kan de fijner gemalen worden, dan gerstemout.
Het mooiste resultaat wordt verkregen met een walsenmolen, waarbij twee rollen, het mout alleen maar pletten. Hierbij blijven de bliezen beter heel. Deze molen zijn echter prijzig (meer dan ‚ 150). Een zogenaamde platenmolen, kost minder, maar deze maalt het mout echt, zodat er meer kans is op beschadigde bliezen.
Hoe lang kun je Geschrote mout bewaren?
Geschrote mout is mits droog bewaard, 4 tot 6 weken houdbaar. Indien je recept veel donkere mouten bevat is het raadzaam binnen 2 weken te brouwen ivm.
Hoeveel mm schroten?
De optimale afstand zou tussen de 0,8 en 1,2 mm liggen. Het een en ander afhankelijk van de snelheid waarmee je schroot.
Hoe lang duurt de Hoofdgisting van bier?
Hoofdgisting – Elke gist heeft een eigen optimale vergistingstemperatuur. Voor een bovengist ligt die gebruikelijk tussen de 17 en 22 ºC en voor ondergist tussen de 9 en 14 ºC. Op de sites van de leveranciers van gist kun je vinden welke temperatuur voor een bepaalde gist aanbevolen worden.
- Het verdient aanbeveling deze richtlijn zo veel mogelijk te volgen.
- Het spreekt voor zich dat het gistvat vooraf grondig wordt gedesinfecteerd.
- De vergisting kan het beste uitgevoerd worden in een vat dat hermetisch sluit.
- Alhoewel helemaal dicht? Nee, het koolzuur dat gevormd wordt hoort het vat te verlaten via een waterslot.
Het voordeel hiervan is dat ongewenste micro-organismen geen kans hebben bij je wort te komen en dat je de vergisting kunt volgen via de werking van het waterslot. Helaas worden wel eens bij beginnerspakketten gistvaten dan wel vergistingsemmers verkocht die niet voldoende afsluiten.
- Menig beginnende hobbybrouwer is met lichte paniek in de veronderstelling geweest dat de vergisting niet begonnen, of heel snel klaar was, enkel door het weglekken van koolzuur.
- Controleer bij aankoop of in het deksel van het vat/emmer een rubberen rand zit en dat je de deksel stevig op bovenkant van het vat kunt vastzetten door een knelband of een door deze stevig vast te draaien.
Na het toevoegen van de gist komt de vergisting langzaam op gang. De eerste uren gebeurt er ogenschijnlijk niets. Na 4 tot 16 uur komt er een dun laagje schuim op het bier. Het waterslot begint voorzichtig te blubben. Daarna zal de vergisting steeds heviger gaan verlopen en wordt de schuimlaag dikker.
- Bedwing je nieuwsgierigheid en maak het gistvat niet steeds open.
- Als de gisting eerder of later op gang komt heb je te veel of te weinig gist toegevoegd of heb je het wort onvoldoende belucht.
- Dit is echter geen reden voor paniek.
- Je wort wordt echt wel bier! Houd er rekening mee dat tijdens de vergisting veel warmte vrij komt.
De temperatuur in het vat kan daardoor aanzienlijk hoger zijn dan de omgevingstemperatuur. Een hoge vergistingstemperatuur geeft meer vergistingsproducten. Bij een aantal biertypen (vooral Belgische) is dat gewenst. Bij andere biertypen (vooral Duitse en Amerikaanse) waarbij in de smaak van het bier de mout en hop overheersen is dit echter ongewenst.
- Door de vergistingstemperatuur te beheersen kun je de smaak van je bier dan ook in belangrijke mate beïnvloeden.
- Het beheersen van de vergistingstemperatuur is eigenlijk heel simpel.
- Je hebt vooral ruimte nodig voor een tweedehandse koelkast die je alleen voor het vergisten van je bier gebruikt.
- Via Marktplaats kun je voordelig zo’n extra koelkast kopen.
Verder heb je een thermostaat nodig waarmee je nauwkeurig de temperatuur in de koelkast kunt regelen. Hiervoor kun je een zogenaamde UT 200 thermostaat gebruiken (te koop bij Conrad.nl ). Het mooiste is als je twee van deze thermostaten koopt. De ene gebruik je voor het aansturen van de koeling en de andere voor de verwarming in de koelkast.
Die verwarming kan bestaan uit een gloeilamp (zolang ze nog verkrijgbaar zijn), keramische verwarmingslamp, verwarmingslint of verwarmingsfolie. De mogelijkheid om zowel te koelen als te verwarmen maakt dat je in feite elk biertype kunt bouwen. Het brouwen van een pils of een ander ondergistend bier is zo ook geen enkel probleem.
In plaats van 2 UT 200 thermostaten zou je ook een TC 10 thermostaat kunnen kopen bij Conrad. Je bent dan iets voordeliger uit. Maar je kunt uiteraard ook vergisten in een ruimte waar een redelijk constante temperatuur heerst. Met wat dekens of een slaapzak kun je desgewenst het vat isoleren.
De warmte die vrijkomt zal de temperatuur van het vergistend bier verhogen. Afkoelen kan met natte theedoeken die je over (liefst aan de zijkanten) het vat legt. Door de verdamping van het water dat in de theedoeken zit zal de temperatuur getemperd worden. De periode dat het bier flink staat te gisten noemen we de hoofdgisting.
De hoofdgisting duurt zo’n 3 tot 5 dagen bij bovengist en 5 tot 10 dagen bij ondergist. De duur van de hoofdgisting is afhankelijk van de hoeveelheid gist die toegevoegd is, de gistingstemperatuur, het gistras, het wel of geen gebruik van gistvoeding, de mate waarin het wort belucht is, de zwaarte van het wort en het gevolgde maischschema.
- De hoofdgisting kan daarom korter of langer duren dan hiervoor genoemd.
- Op het schuim komen tijdens de hoofdgisting bruine plekken (hopharsen).
- In het verleden werden hopharsen door sommige hobbybrouwers verwijderd met een schuimspaan.
- Tegenwoordig doen we dat niet meer.
- Het is gewoon nergens voor nodig.
Na de hoofdgisting zakken deze bruine plekken naar beneden en blijven onder in het vat liggen. Een ander gedeelte heeft zich vastgezet aan de rand van het vat en is daar wat lastig te verwijderen.